Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran’ın nükleer faaliyetlerine yönelik denetimini artırmak amacıyla İran’ı ziyaret etti fakat analistler ve diplomatlar Grossi’nin elindeki kozların sınırlı olduğunu ve boş vaatlerden kaçınmasının gerektiğini dile getiriyorlar.
İran’ın 2015’te imzaladığı fakat artık geçerli olmayan anlaşmaya göre, uranyumu yalnızca %3.67 seviyesine kadar zenginleştirme hakkı bulunuyordu. ABD’nin eski başkanı Donald Trump’ın 2018’de anlaşmadan çekilmesinin ve yaptırımları yeniden uygulamasının ardından İran anlaşmayı delerek belirtilen nükleer kısıtlamaların çok ötesinde faaliyetler gerçekleştirdi ve IAEA ile işbirliğini azalttı.
Grossi geçen ay Sky News’e yaptığı açıklamada, “(İran’daki) denetim seviyesi olması gereken düzeyde değil” demişti.
İran’ın nükleer alandaki baş müzakerecisi Ali Bagheri Kani ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın da aralarında bulunduğu yetkililerle görüşecek olan Grossi, “Programın derinliği ve kapsamı göz önüne alındığında, (nükleer faaliyetleri) daha sıkı bir şekilde denetlemeliyiz” dedi.
İran uranyumu %60 saflığa sahip olacak şekilde zenginleştiriyor. %60 seviyesine kadar zenginleştirilen uranyum silah olarak tanımlanabilecek seviyeye yaklaşıyor.
IAEA’ya göre uranyum daha da zenginleştirilirse iki nükleer silah için yeterli olacak.
IAEA, İran’ın çeşitli sahalarda bulunan uranyum izlerini açıklamaması, IAEA’nın neredeyse tüm üst düzey uzmanlarının incelemelerini engellemesi gibi birçok sorunla karşı karşıya.
GROSSI HAKKINDA ŞÜPHELER VAR
Biden yönetiminin IAEA’nın Yönetim Kurulu’nda İran ile ciddi bir şekilde karşı karşıya gelmek istememesi, Grossi’nin nüfuzuna yönelik şüpheleri arttırdı.
Bir diplomat, Grossi için “Bir sonuca varabilecek mi? Bilmiyorum” dedi.